TY - JOUR ID - 37736 TI - غرض؛ عامل انسجام سوره‌های قرآن (نقدی بر نظریه وحدت موضوعی سوره‌ها‌) JO - فصلنامه علمی پژوهشی قبسات JA - QABASAT LA - fa SN - 1029-4538 AU - معرفت, حامد AD - دانش‎آموخته دکتری دانشگاه قرآن و حدیث Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 24 IS - 93 SP - 199 EP - 226 KW - واژگان کلیدی: انسجام سوره KW - وحدت سوره KW - غرض KW - مقصود KW - هدف KW - وحدت موضوعی DO - 0893 N2 - مقاله حاضر با گرته‌برداری از دانش‌های مرتبط، در پی تبیین شواهدی است تا نقش یگانه غرض را در انسجام‌بخشی سوره‌ها تأیید نماید؛ بدین صورت که عامل تکوین متن از لحاظ نظریه‌های ادبی معاصر، وجود غرض است. از نظر علم نحو نیز تکوین کلام وابسته به فایده و هدف می‌باشد. همچنین تکوین سیاق مشروط به وجود غرضی کلان در پس متن است و در علم بلاغت هم تصریح شده است که اتصاف کلام به بلاغت مشروط به وجود غرض ثانوی (غیر از معنای ظاهری الفاظ) است. به علاوه در مباحث روش تحقیق ثابت شده است که انسجام متون تحقیقی، در صورت تعیین مسئله و هدف، محقق شده و متون موضوع محور سودمند نخواهند بود. در فلسفه علوم نیز گفته می‌شود عامل وحدت و تمایز علوم از یکدیگر، دست‌کم در علوم ارتباطی، غرض آن علم است. در این مقاله همچنین اشاره می‏شود که موضوع سوره، توانایی انسجام‌بخشی به سوره را ندارد؛ چراکه در روش تحقیق گفته می‏شود متون موضوع‌محور ازهم‌گسیخته و غیرمنسجم‌اند. در فلسفه علوم نیز ثابت شده است که نمی‌توان به وسیله موضوع، علوم را از یکدیگر متمایز نمود. به علاوه در مقام عمل نیز مشخص شده است ارائه موضوعی که جامع تمامی مسائل سوره و مانع از مسائل دیگر سوره‌ها باشد، ناممکن است و درنهایت محققان نیز تعریفی از وحدت موضوعی ارائه داده‌اند که عملاً بازگشت به وحدت غرضی دارد. UR - https://qabasat.iict.ac.ir/article_37736.html L1 - https://qabasat.iict.ac.ir/article_37736_f3fc74a0ee22b22ad63a0e87824d7d30.pdf ER -