فلسفه عرفان در اندیشه استاد مطهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

عرفان‏شناسی یکی از راهبردهای بنیادین دوره جدید و نیازهای کنونی جامعه اسلامی - انقلابی در حال تکوین تمدن نوین اسلامی است. اندیشیدن درباره عرفان اسلامی و تولید فلسفه عرفان اسلامی، برآمده از درک و دردهای عمیق و از اضلاع مهم منظومه اندیشه‌ای استاد مطهری;  است؛ وی که به اهمیت فلسفه‌های مضاف و ضرورت تولید آنها به‏ویژه در فلسفه اخلاق اسلامی، فلسفه دین اسلامی، فلسفه تاریخ اسلامی و... به‏طورکامل پی برد و در گفتارها و نوشتارهای حکیمانه و آینده‌نگرانه‌اش از جمله «وظیفه‌های اصلی و کنونی حوزه‌های علمیه» به آنها اشاره کرد. اکنون پرسش این است که استاد شهید در فلسفه عرفان اسلامی چه بینش و گرایشی داشت و عرفان اسلامی را در معانی، مبانی و ساز و کار سلوک تا شهود چگونه بیان و تبیین کرده و نظر و نظریه‌هایش چیست؟ نوشتار پیش رو به برخی از موارد یادشده پاسخ داده و فرضیه تولید فلسفه عرفان اسلامی را به صورت دلالت‌های تطابقی، تضمنی و التزامی از میان آثار نوشتاری و گفتاری استاد مطهری جست‌وجو کرده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Philosophy of Mysticism in the Thought of Professor Motahhari

نویسنده [English]

  • m r
0
چکیده [English]

Knowledge of mysticism nowadays is a fundamental guide technique (approach) and is necessary for the present Islamic-revolutionary society which is creating a new Islamic civilization. Reflection on Islamic mysticism and production of the philosophy of Islamic mysticism is a result of a deep understanding and apprehension and is one of the important aspects of Professor Motahhari''s system of thought. He completely understood the importance of philosophies(of) and the necessity of producing these philosophies especially the philosophy of Islamic ethics, philosophy of Islamic religion, philosophy of Islamic history, and … and mentioned this point in his scholarly and farsighted sayings and writings including "The Main Present Duty of Howzeh Ilmiyeh". The question to be posed is: what is professor Motahhari''s insight and tendency in the philosophy of Islamic mysticism and how does he explain the meaning, bases, and mechanism of the mystical journey until reaching intuition and what is his theory [in this regard]? This writing has answered some of the above questions and has searched for the hypothesis of production of philosophy of Islamic mysticism in the writings and speeches of Professor Motahhari, either by conformity (tataboqi),inclusion (tazammoni) or attached (Iltizami) implications.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophy(of)
  • Philosophy of Islamic mysticism
  • Mystics
  • Mystical journey
  • monotheism
  • A complete person
  • intuition
  • The martyred Motahhari

مراجع

* قرآن کریم.
** نهج‌البلاغه.
1. آمدی، عبدالواحد؛ غررالحکم؛ شرح جمال‌الدین محمد خوانساری؛ تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1373.
2. جوادی آملی، عبدالله؛ رحیق مختوم: شرح حکمت متعالیه؛ تنظیم حمید پارسانیا؛ قم: مرکز نشر اسراء، 1375.
3. صدرای شیرازی (ملاصدرا)، محمد بن ابراهیم؛ الاسفار الاربعه؛ ج3، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1981م.
4. رشاد، علی‎اکبر؛ «فلسفه مضاف»؛ قبسات، ش۳۹-۴۰، ۱۳۸۵.
5. مجلسی، محمدباقر؛ بحارالانوار؛ الطبعه الثالثه، بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1403ق.
6. مطهری، مرتضی؛ آشنایی با علوم اسلامی؛ قم: انتشارات جامعه مدرسین، 1362.
7. ـــــ؛ آشنایی با قرآن؛ ج1، تهران: انتشارات صدرا، 1369.
8. ـــــ؛ آشنایی با قرآن؛ ج4، تهران: انتشارات صدرا، 1382.
9. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج2، تهران: انتشارات صدرا، 1378.
10. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج3، تهران: انتشارات صدرا، 1378.
11. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج4، تهران: انتشارات صدرا، 1378
12. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج6، تهران: انتشارات صدرا، 1377.
13. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج6، تهران: انتشارات صدرا، 1381.
14. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج7، تهران: انتشارات صدرا، 1383.
15. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج10، تهران: انتشارات صدرا، 1383.
16. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج13، تهران: انتشارات صدرا، 1374.
17. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج14، تهران: انتشارات صدرا، 1377.
18. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج19، تهران: انتشارات صدرا، 1378.
19. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج22، تهران: انتشارات صدرا، 1383.
20. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج23، تهران: انتشارات صدرا، 1383.
21. ـــــ؛ مجموعه آثار؛ ج24، تهران: انتشارات صدرا، 1384.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار