بررسی و نقد آخرین دیدگاه ویلیام راو در مورد شر گزاف با استفاده از نظریات متفکران غربی و اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه شیعه شناسی و معارف اسلامی پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش مبانی نظری اسلام، پردیس فارابی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول).

چکیده

مسئله شر از جمله مهم‏ترین استنادات ملحدان بر ناسازگاری سامانه اعتقادی خداباوران در طول تاریخ بوده است. بنا بر تقریر خاصی که ویلیام راو- از جمله خداناباوران معاصر- بر این مسئله ارائه نموده، شروری را در جهان می‌توان یافت که هیچ یک از دلایل خداباوران برای توضیح چرایی وقوع آنها موجه و معقولانه نیست. راو استدلال خود را در طی چند دهه ـ پس از تبادل اشکالات و نقدها ـ توسعه داد و در آخرین تقریر، با تبیین و به‌روزرسانی مقدمات قیاس خود و نیز طرح دو مثال، کوشید آن را اتقان بخشیده، در این راه پاسخ‌های خداباوران را نیز به صورت پیشینی رد کند. در این نوشتار با توصیف آخرین دیدگاه راو در این زمینه، پاسخ صاحب‌نظران غربی و نیز فیلسوفان و نویسندگان مسلمان- که در برابر مقدمات استدلال راو ارائه شده یا می‌توان ارائه نمود- مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده می‌شود. به صورت مجموعی می‌توان آن موارد را در پاسخ به ادعای ناموجه‌بودن شواهد خداباوران در مسئله شر ارائه نمود؛ اگرچه با توجه به شیوه‌های جدید طرح مسئله شر، باید این موارد به‌روزرسانی شده و متناظر با اشکالات و مثال‌ها پاسخ مناسب ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study and Investigation of William Rowe's Last View on the Problem of Pointless(??) Evil Using the Ideas of Western and Islamic Scholars

نویسندگان [English]

  • rooh a 1
  • zahir dehghani 2
1 استادیار گروه شیعه شناسی و معارف اسلامی پردیس فارابی دانشگاه تهران
2 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش مبانی نظری اسلام، پردیس فارابی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول).
چکیده [English]

One of the most important evidences of the atheists on the incompatibility of the system of the theist's beliefs throughout the history is the problem of evil. According to the special description of this problem presented by William Rowe – one of the contemporary atheists – there are some evils in this world which cannot be justified or explained by the reasons the believers present to explain them. Rowe improved his argument – after receiving some answers and critics – throughout a couple of decades and in his last description of this problem, he tried to strengthen his reasoning by explaining and updating its premises and presenting two examples and thus answer the questions of theists in advance. Explaining the last view of Rowe in this regard, the answers of Western scholars and also Muslim philosophers and writers who have reasoned against Rowe's reasoning or what can be said to answer him, are investigated and I will show that the collection of those cases can be as a response to Rowe who claimed the evidences of theists in the problem of evil is not justifiable; although they should be updated according to the new presentation of the matter of evil and an answer which is suitable with the new questions and examples should be presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: William Rowe
  • Evidential problem of evil
  • the problem of evil

مراجع

  1. * قرآن کریم.

    1. ابن‌سینا، ابوعلی حسین بن عبدالله؛ الشفاء- الالهیات؛ قم: مکتبة آیةالله المرعشى‏‏، 1404ق‏.
    2. اکبر‌زاده، حوران؛ «مسئله شر از نظر جی. ال. مکی و فلاسفه اسلامی»، حکمت سینوی؛ ش24-25، بهار و تابستان 1383.
    3. بخشی‌زاده، ‌امیرمهدی؛ «گزارشی انتقادی از دیدگاه ویلیام راو در باب مسئله‌ قرینه ای شر»، سفینه؛ ش55، تابستان 1396، ص94-149.
    4. پترسون، مایکل و دیگران؛ عقل و اعتقاد دینی؛ ترجمه ابراهیم سلطانی و احمد نراقی؛ چ8، تهران: انتشارات طرح نو، 1393.
    5. جوادی آملی، عبدالله؛ توحید در قرآن؛ چ7، قم: انتشارات اسراء، 1393.
    6. خلیلی، اکرم؛ «نقد دیویس‌ها بر تئودیسه پرورش روح جان هیک»، جستارهای فلسفی؛ ش22، پاییز و زمستان 1391.
    7. زرکنده، بتول و امیرعباس علیزمانی؛ «سیر تحول آرای ویلیام لئونارد راو در باب شر بی‌وجه و ملاحظاتی انتقادی بر آن»، فلسفه و کلام اسلامی؛ س48، ش2، پاییز و زمستان 1394.
    8. سلطانی رنانی، محمد؛ بررسی مسئله شر از دیدگاه قرآن و کلام؛ پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه قم، 1385.
    9. صادق‌زاده قمصری، فاطمه؛ «نظام احسن و مسئله شرور در فلسفه ابن سینا»، حکمت سینوی؛ ش43، تابستان و پاییز 1389.
    10. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم؛ الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة؛ 9ج، چ3، بیروت: دار احیاء التراث‏، 1981م.
    11. طباطبایی، سیدمحمد حسین؛ ترجمه تفسیر المیزان؛ ترجمه سید محمد باقر موسوى همدانى؛ قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم، 1374.
    12. ــــ؛ نهایة الحکمه؛ قم: مؤسسه نشر اسلامی، 1362،
    13. محمدرضایی، محمد؛ «مسئله شر و راه حل‌های آن»، پژوهشهای فقهی؛ ش3، زمستان 1384.
    14. مطهری، مرتضی؛ عدل الهی؛ چ31، تهران: انتشارات صدرا، 1391.
    15. یزدانی، عباس؛ «نقد نظریه عدل الهی غایت‌شناسانه سوئین‏برن در مسئله شر»، فلسفه و کلام اسلامی؛ س46، ش6، پاییز و زمستان 1392.
      1. Basinger, David; “Evil As Evidence against God's Existence”, The Problem of evil; Selected readings, Notre Dame, Ind: University of Notre Dame Press, 1992, pp.141-152.
      2. Bergmann, Michael; “Skeptical Theism and Rowe’s New Evidential Argument from Evil”, Noûs, vol. 35, no. 2, 2001, pp. 278–296.
      3. Christlieb, Terry; “Which Theisms Face an Evidential Problem of Evil?”, Faith and Philosophy; vol. 9, no. 1, 1992, pp. 45-64.
      4. Feinberg, John S.; The Many Faces of Evil: Theological Systems and the Problems of Evil; Crossway Books, 2004.
      5. Howard-Snyder, Daniel; The Evidential Argument From Evil, Indiana University Press, 1996.
      6. Inwagen, Peter van; The Problem of Evil; Oxford University Press- New York, 2006.
      7. John R. Shook; Dictionary of Modern American Philosophers; Thoemmes Press, 2005.
      8. Peterson Michael L. & VanArragon, Raymond J.; Contemporary Debates In Philosophy Of Religion; Blackwell Publishing Ltd, 2004.
      9. Plantinga, Alvin; “Degenerate Evidence and Rowe's New Evidential Argument from Evil”, Noûs, vol. 32, no. 4, 1998, pp.531–544.
      10. _____; Warranted Christian Belief; Londen: Oxford University Press, 2000.
      11. Reichenbach, Bruce R.; Evil and a Good God; Fordham University Press, 1982.
      12. Rowe William L.; “God and other Minds”, Noûs, Vol.3, No.3, 1969, pp.259-284.
      13. Rowe William L.; “The Problem of Evil and Some Varieties of Atheism Source”, American Philosophical Quarterly, Vol.16, No.4, 1979, pp.335-341.
      14. Sennett, James F.; “The Inscrutable Evil Defense Against the Inductive Argument from Evil”, Faith and Philosophy; vol. 10, no. 2, 1993, pp.220-29.
      15. Snyder, Daniel T.; “Surplus Evil”, Philosophical Quarterly, vol. 40, no. 158, 1990, pp.78–86.
      16. Stephen Wykstra; “The Humean Obstacle to Evidential Arguments from Suffering: On Avoiding the 'Evils of Appearance'”, International Journal for Philosophy of Religion; vol. 16, no. 2, 1984, pp.73–93.
      17. Trakakis, Nick; “The Evidential Problem of Evil”, Internet Encyclopedia of Philosophy, 2006 in: http://www.iep.utm.edu/evil-evi.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار