TY - JOUR ID - 242968 TI - نسبت روشنگری نزد کانت و فوکو و پویایی فقه شیعه در دوران غیبت JO - فصلنامه علمی پژوهشی قبسات JA - QABASAT LA - fa SN - 1029-4538 AU - کیاشمشکی, ابوالفضل AU - هاشمی, سید علی AD - دانشیار گروه فلسفه علم دانشکده مدیریت علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر AD - دانشجوی دکتری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 25 IS - 98 SP - 29 EP - 58 KW - جنبش روشنگری KW - پویایی فقه شیعه KW - عقل ورزی KW - کانت KW - فوکو DO - 0298 N2 - کانت به مسئله «روشنگری» توجه و آن را واکاوی می‌کند و در ضمن آن گونه‌ای «عقل ورزی» را مجاز می‌شمارد؛ به عبارتی جنبش روشنگری را ملائم و همنوا با نحوه‌ای از «عقل ورزی» قلمداد می‌نماید. سال‌ها بعد فوکو تفسیر خاصی از «روشنگری» نزد کانت ارائه می‌دهد و روشنگری را به مثابه استمرار یک «سنت انتقادی» و «هستی شناسی زمانِ حال» فراوری می‌نماید. از طرفی فقه شیعه به‌ویژه در دوران غیبت حائز دستگاه عقلانیت مختص به خود است که موجب پویایی این جریان فکری- دینی در مواجهه با «مسائل مستحدثه» و جدید گردیده است. در این مقاله برآنیم در ابتدا ویژگی‌های «عقل ورزی» در جنبش «روشنگری» نزد کانت و فوکو تبیین شود و پس از آن به مختصات فقه شیعه و نحوه «عقل ورزی» این جریان فکری- دینی در دوران غیبت خواهیم پرداخت و در ادامه «عقلانیت» موجود در سنّت «روشنگری» نزد کانت و فوکو با رویکرد عقل گرایانه‌ای که در سنّت فقه امامیّه موجود است، مقایسه می‌شود و نقاط اشتراک و افتراق این دو گونه عقل گرایی تبیین می‌گردد و در پایان به برخی وجوه برتری عقلانیت در دستگاه فکری- دینی فقه امامیه بر عقلانیتِ جنبش «روشنگری» نزد کانت و فوکو اشاره می‌شود. UR - https://qabasat.iict.ac.ir/article_242968.html L1 - https://qabasat.iict.ac.ir/article_242968_2916a1b5ae37c3d17ef0f9eba2ab24c7.pdf ER -