الگوی اثربخش اسلامی ایرانی پیشرفت در جهان اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری علوم سیاسی؛ عضو هیات علمی در موسسه مطالعات راهبردی اندیشه‌سازان نور

چکیده

بررسی روند تاریخی و تأثیرگذاری الگوهای غربی توسعه نشان می‌دهد که این الگوها نقش مهمی در جهت‌دهی به رویکرد کشورهای مختلف به‏خصوص کشورهای اسلامی ایفا کرده‏اند؛ به نحوی که کشورهای استفاده‏کننده از الگوهای غربی توسعه به نوعی وابسته به قدرت‏های بزرگی بوده‏اند که این الگوها را ابداع و حمایت کرده‏اند. در این میان با توجه به تأثیری که الگوهای غربی توسعه بر کشورهای اسلامی گذاشته‏اند، طرح الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت توسط مقام معظم رهبری موجب توجه به ابعاد خارجی و کاربرد آن در حوزه جهان اسلام نیز شده است؛ زیرا چنین الگویی با توجه به اهداف متعالی انقلاب اسلامی نمی‌تواند صرفاً متوجه داخل کشور باشد. بر این اساس نوشتار حاضر در پی پاسخ‏گویی به این پرسش اساسی است که «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت چگونه می‏تواند الگویی اثربخش در جهان اسلام مطرح شود؟». مقاله در پاسخ به پرسش مذکور، ضمن اشاره به تأثیرگذاری آموزه‌های نظری الگوهای غربی توسعه بر کشورهای اسلامی، می‌کوشد چگونگی اثربخشی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در جهان اسلام را تبیین کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effective Islamic-Iranian Model of Development in the World of Islam

نویسنده [English]

  • Shuaib Bahman
Ph.D. in Political Science
چکیده [English]

An Investigation on the historical path of Western models and their effectiveness shows that these models have played an important role in directing the attitude of different countries, especially the Islamic countries; such that the countries which have used the Western models of development have been somehow dependent on the great powers that have invented and supported these models. Due to the impact of Western models of development on Islamic countries, the Islamic-Iranian model of development, posed by Iran's leadership, has lead to paying attention to its foreigner aspects and its application in the world of Islam; this is because such a model cannot be [merely] addressed to the interior due to the transcendental purposes of the Islamic revolution [of Iran]. Therefore I will try to answer the following basic question in this writing: "how can the Islamic-Iranian model of development be posed as an effective model in the world of Islam?" Answering the mentioned question and pointing how the theoretical teachings of the Western models of development impact on Islamic countries, this article will try to explain how the Islamic-Iranian pattern of development will affect the world of Islam.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Independent development
  • Effective model
  • Models of development
  • the Islamic-Iranian model of development
  • the World of Islam
  1. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار استادان و دانشجویان کردستان‌ (27/2/1388)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌ العظمی سیدعلی خامنه‌ای (مد ‌ظله‌ العالی)، مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی،
  2. بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس جهانی «جوانان و بیداری اسلامی» (10 بهمن 1390)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله ‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای (مد‌ ظله ‌العالی)، مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی.
  3. بدیع، برتران؛ توسعه سیاسی؛ ترجمه احمد نقیب‏زاده؛ تهران: قومس، 1374.
  4. توکل، محمد؛ موانع توسعه؛ تهران: انتشارات وزارت امور خارجه، 1381.
  5. دیدار اعضای شورای عالی «مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» با رهبر انقلاب (6/2/1395)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌ العظمی سیدعلی خامنه‌ای (مد‌ ظله ‌العالی)، مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی.
  6. زاهدی، محمدجواد؛ توسعه و نابرابری؛ تهران: مازیار، 1393.
  7. علوی. پرویز؛ ارتباطات سیاسی؛ تهران: علوم نوین، 1386.
  8. محلاتی. صلاح‌الدین؛ مجموعه فرهنگ و توسعه یونسکو: بعد فرهنگی توسعه به سوی رهیافتی عملی؛ تهران: دانشگاه شهید بهشتی، 1378.
  9. نظرپور، محمدنقی؛ ارزش‌ها و توسعه؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1378.
  10. هانت، دایانا؛ نظریه‏های اقتصاد توسعه: تحلیلی از الگوهای رقیب؛ ترجمه غلامرضا آزاد ارمکی؛ تهران: نشر نی، 1376.
    1. Adams, Ian; Political Ideology Today; Manchester: Manchester University Press, 2001.
    2. Hoogvelt, Ankie M. M.; The third world in global development; London: Macmillan, 1982.
    3. Randall, Viky and Robin Theobald; Political Change and Underdevelopment; London: Macmilan Publication, 1991.
    4. So, Y.Alvin; Social Change and Development; U.S: Sage Publication Ltd, 1990.