بررسی انقطاع وحی و انفتاح باب الهام در اندیشه امامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه شیعه‌شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب

2 دانشجوی دکتری تاریخ اهل‌بیت، مؤسسه آموزش عالی بنت‌الهدی

چکیده

انقطاع وحی و ختم نبوت یکی از اندیشه‎های مسلم و مورد اجماع علمای اسلامی است. انفتاح باب الهام نیز پس از ختم نبوت از دیگر مسائل کلامی است که مورد توجه و عنایت علما با رویکردهای مختلف قرار گرفته است. از جمله علمای امامیه با تأکید بر انقطاع وحی بر انفتاح باب الهام نیز توجه خاص نموده‏اند؛ زیرا امامان خویش را برخوردار از علم ویژه الهی می‎دانند که از آن به الهام و تحدیث یاد می‎کنند. اخیراً با توجه به این تقریری که شیعه از علم امام ارائه می‎کند، بعضی خواسته‎اند شیعه را تنزل‎دهنده خاتمیت و علم امام را ناقض انقطاع وحی قلمداد نمایند. ازاین‎رو در این جستار برآنیم پس از بررسی مفاهیم دخیل در بحث، حقیقت وحی، رابطه آن با الهام و انواع تبیین‎هایی را که اندیشمندان امامیه با رویکردهای مختلف درباره تفاوت نبوت و امامت یا وحی و الهام داشته‎اند، بنمایانیم و ساحت شیعه را از این نسبت ناروا مبرا سازیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of the Disconnection of the Revelation and Opening of the Inspiration on Imamieh's Thought

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hasan nade,m 1
  • abrar al haidari 2
1 Assistance Professor at "Shia studies Department" of University of Religions and Denominations
2 Ph.D Student of Ahlul-Beit History of Bentolhoda University
چکیده [English]

The disconnection of the Revelation and the seal of prophecy is one of the common beliefs of Islamic scholars. The Opening of the inspiration -after the seal of prophecy- is also one of the theological issues that has attracted the attention of scholars with different approaches. The Imamite scholars have also emphasized the disconnection of the Revelation on the opening of the inspiration, because they consider their imams have special knowledge of God which they call inspiration. Recently, according to the Shiite interpretation of the knowledge of the Imam, some want to have called for the Shiites to be degrade the seal of prophecy and consider Imam's knowledge as a violation of the disconnection of the Revelation. So in this article, after examining the concepts involved in the discussion, the truth of Revelation, its relation to inspiration and all kinds of explanations of Imamiyyat scholars with different approaches, the difference between the prophecy and imamate or the Revelation and inspiration are presented, and the Shiites are devoid of this inappropriate attitude.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Revelation
  • Disconnection of the Revelation
  • the Seal of Prophecy
  • Prophecy
  • Imamate
  • inspiration

مراجع

  1. ابن‌فارس، احمد بن زکریا؛ معجم مقاییس اللغه؛ [بی‏جا]، مکتبه الاعلام الإسلامى، ١٤٠٤ق.
  2. آملی، سیدحیدر؛ جامع الاسرار و منبع الانوار؛ تصحیح هنری کربن؛ تهران: انجمن ایران‌شناسی فرانسه وانتشارات علمی فرهنگی، ‌1368.
  3. ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد؛ الغارات؛ تحقیق جلال‌الدین حسینی؛ قم: نشر بهمن، [بی‌تا].
  4. حسین‌زاده، محمد؛ نگاهی معرفت‌شناختی به وحی، الهام، تجربه دینی و عرفان و فطرت؛ قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1390.
  5. حلی، حسن بن یوسف؛ کشف المراد؛ قم: دار العلم، 1382.
  6. ابن‌فهد حلی؛ المقتصر من شرح المختصر؛ تحقیق سیدمهدی رجائی؛ چ1، قم: نشر مجمع البحوث الاسلامیه، ١٤١٠ق.
  7. رازی، فخرالدین محمد؛ مفاتیح الغیب؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1415ق.
  8. راغب اصفهانی؛ مفردات غریب القران؛ چ2، [بی‌جا]، دفتر نشر الکتاب، ١٤٠٤ق.
  9. ربانی گلپایگانی، علی؛ امامت در بینش اسلامی؛ قم: بوستان کتاب، 1393.
  10. سبحانی، جعفر؛ الالهیات؛ چ3، قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، 1412ق.
  11. سروش، عبدالکریم؛ «تشیع و مردم‌سالاری»، سخنرانی در دانشگاه سربن، پاریس، 1384.
  12. سعیدی روشن، محمد‌باقر؛ وحی‌شناسی؛ تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، 1378.
  13. شریف رضی، محمد بن حسین؛ نهج‌البلاغه؛ تحقیق صبحی صالح؛ قم: دار الهجره، [بی‌تا].
  14. صدوق، محمد بن علی، إکمال الدین و تمام النعمه؛ تحقیق علی‌اکبر السفاری؛ قم: نشر مؤسسه نشر اسلامی، ١٤٠٥ق.
  15. صفار، ابن‌فروخ؛ بصائر الدرجات فى فضائل آل محمدˆ، تصحیح محسن کوچه‌باغى؛ قم: مکتبه آیةالله المرعشی النجفى، ١٤٠٤ق.
  16. طباطبایی، سیدمحمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القران؛ بیروت: منشورات الاعلمی للمطبوعات، 1393ق.
  17. طبرسی، فضل بن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القران؛ تصحیح سیدهاشم رسولی محلاتی؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی، ‌1379.
  18. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین؛ تهران: نشر مرتضوى، ‌١٢٦٢.
  19. طوسی، محمد بن حسن؛ الاقتصاد؛ قم: نشر خیام، ١٤٠٠ق.
  20. ـــــ؛ التبیان فی تفسیر القران؛ تقدیم آغابزرگ الطهرانی، تصحیح احمد حبیب العاملی؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1409ق.
  21. العاملی البیاضی، علی بن یونس؛ الصراط المستقیم؛ تحقیق محمدباقر بهبودی؛ تهران: نشر المکتبة الرضویة لاحیاء الآثار الجعفریه، [بی‌تا].
  22. قطب راوندى، سعید بن هبةالله؛ الخرائج و الجرائح؛ قم: موسسة الامام المهدی، ١٤٠٩ق.
  23. صدوق، علی ابن بابویه؛ التبصرة و الامامه؛ تحقیق مدرسة الامام المهدی؛ چ1، قم: نشر مدرسه الامام المهدی، ١٤٠٤ق.
  24. کلینى، محمد بن یعقوب؛ کافى؛ تصحیح على‌اکبر غفارى و شیخ محمد آخوندى؛ تهران: دار الکتب الاسلامیه، ‌١٤٠٧ق.
  25. مجلسی، محمدباقر؛ بحارالأنوار؛ تحقیق محمدباقر بهبودی و عبدالرحیم ربانی شیرازی؛ چ2، بیروت: نشر الوفاء، ١٤٠٣ق.
  26. کرکی، عبدالعال؛ رسائل کرکی؛ تحقیق محمد الحسون؛ چ1، قم: نشر خیام، ١٤٠٩ق.
  27. مدنى الشیرازی، سیدعلى‌خان، ریاض السالکین فى شرح صحیفة سیدالساجدین؛ تحقیق محسن الحسینی الأمینی؛ چ4، قم: مؤسسه النشر الاسلامی، ١٤١٥ق.
  28. مفید ، محمد بن نعمان؛ اوائل المقالات؛ تحقیق ابراهیم الانصاری؛ چ2، بیروت: دار المفید، 1414ق(الف).
  29. ـــــ؛ الإفصاح؛ تحقیق موسسه بعثت؛ چ2، بیروت: دار المفید، ‌١٤١٤ق(ب).
  30. ـــــ؛ النکت الاعتقادیة؛ تحقیق رضا مختاری؛ چ2، بیروت: دار المفید، ١٤١٤ق(ج).
  31. ـــــ؛ تصحیح اعتقادات الامامیه؛چ2، بیروت: دار المفید، ١٤١٤ق(د).
  32. ملاصدرا، علی بن ابراهیم شیرازی؛ المبدأ و المعاد؛ تحقیق و مقدمه محمد ذبیحی و جعفر شاه‌نظری؛ تهران: بنیاد حکمت نظری، 1282.
  33. میرداماد،، محمدباقر استرآبادى، الرواشح السماویة؛ تحقیق غلامحسین قیصریه و نعمةالله الجلیلى؛ قم: دار الحدیث، ١٤٢٢ق.
  34. المیلانی، السیدعلی الحسینی؛ الامامة فی اهم الکتب الکلامیه؛ چ1، قم: نشر مهر، ١٣٧٢.
  35. نادم، محمدحسن؛ علم غیب از نگاه عقل و وحی؛ قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1395.
  36. نوبختی، حسن بن موسى؛ فرق الشیعه؛ چ2، بیروت: نشر دار الاضواء، ١٤٠٤ق.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار