"بررسی تاریخمندی و مسأله حقوق زن در الهیات تفهمی"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه و عرفان جامعه المصطفی العالمیه، پژوهشگر پژوهشکده مطالعات زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب،قم،ایران.

چکیده

الهیات تفهمی ، پروژه نظری مجتهد شبستری است که با مبنای هرمنوتیک فلسفی سعی در ارائه روشی نو در قرائت متون دینی دارد. تاریخمندی به عنوان ضلع زمینه هرمنوتیک فلسفی گادامر، مهمترین رکن الهیات تفهمی در مواجهه با متون دینی است. حقوق اسلامی و از جمله حقوق زن یکی از مهمترین موضوعاتی است که تحت تأثیر رویکرد تفسیری، لوازم متفاوتی خواهد داشت.  حقوق زن در اسلام عبارت دیگر برخی ابواب فقهی در مورد زن است. ابتنای حقوق بر فقه و شریعت اسلامی لوازم خاصی را در حوزه هرمنوتیک و تفسیر متن خواهد داشت. الهیات تفهمی ، فارغ از این اقتضائات، صرفاً لوازم تاریخمندی انسان و فهم را در حقوق زنان پی می گیرد.عدم انسجام مبنایی ، علاوه بر ابتلا به نسبیت گرایی دو مشکل مهم مبنایی در الهیات تفهمی است که به نسخه وی در حقوق زنان نیز تسری یافته است.  این در حالیست که مبانی کلامی و انسان شناختی متفاوتی که شریعت اسلامی مبتنی بر آنست مسیر متفاوتی را درمسائل حقوقی از جمله حقوق زن پیش می نهد. این امر عدم ابتنا و ناهماهنگی رویکرد الهیات تفهمی در این مسأله را با مبانی اسلامی گوشزد می کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Historicity of Women's Rights in Verstehend Theology

نویسنده [English]

  • Narjes Roodgar
Assistant professor at “The Philosophy and Mystics Department” of Al-Mustafa International University, Researcher at the Research Institute for Women and Family Studies, University of Religions and Denominations, Qom, Iran.
چکیده [English]

The verstehend theology is a theoretical project of Mojtahed Shabestari, which tries to present a new method in reading religious texts based on philosophical hermeneutics. Historicity, as a side of Gadamer's philosophical hermeneutics, is the most important pillar of verstehend theology in dealing with religious texts. Islamic law, including women's rights, is one of the most important subjects that will have different applications under the influence of the interpretation approach. Women's rights in Islam are some jurisprudential chapters about women. Basing law on Islamic jurisprudence and Sharia will have special applications in the field of hermeneutics and interpretation of the text. Apart from these requirements, the verstehend theology only pursues the historicity of human and understanding in women's rights. In addition to suffering from relativism, there are two important basic problems in verstehend theology, which also extends to his version of women's rights. Is. At this time, different theological and anthropological foundations on which Islamic Sharia is based suggest a different path in legal issues, including women's rights. This points out the inconsistency of the verstehend theology approach in this issue with Islamic principles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Historicity
  • Philosophical Hermeneutics
  • Verstehend Theology
  • Women's Rights

مراجع

  1. ایگلتون، تری؛ پیش‌درآمدی بر نظریه ادبی؛ ترجمه عباس مخبر؛ تهران : نشر مرکز، 1373.
  2. بنتون، تد و یان کرایب؛ فلسفه علوم اجتماعی؛ ترجمه شهناز مسمی‌پرست و محمود متحد؛ تهران: نشر آگاه 1384.
  3. پالمر، ریچارد؛ علم هرمنوتیک؛ ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی؛ تهران: هرمس 1377.
  4. جوادی آملی، عبدالله؛ تفسیر انسان به انسان؛ قم: ‌اسراء، 1385.
  5. خراسانی، محمدکاظم؛ فوائد الأصول؛ تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1407ق.
  6. خویی، سیدابوالقاسم؛ البیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: دار الزهرا، [بی‏تا].
  7. زرقانی، محمد عبدالعظیم؛ مناهل العرفان فی علوم القرآن؛ بیروت: دار الفکر، 1408ق.
  8. سبزواری، شرح المنظومة؛ تصحیح و تعلیق حسن حسن‎زاده آملى؛ تهران: نشر ناب‏، 1369- 1379.
  9. صدر، سیدمحمدباقر؛ بحوث فی علم الأصول؛ تقریرسیدمحمدهاشمی شاهرودی؛ .. مکتب الأعلام الاسلامی، 1405ق.
  10. صدرالمتألهین؛ مجموعه رسائل فلسفى صدرالمتألهین؛ تحقیق و تصحیح از حامد ناجى اصفهانى؛ تهران: حکمت‏، 1375.
  11. ـــــ؛ الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعه؛ بیروت: دار احیاء التراث، 1981م.
  12. طوسی، خواجه نصیرالدین؛ شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات؛ ج2، قم: نشر البلاغه، 1375.
  13. عرب صالحی، خداخواست؛ «تاریخی‌نگری و دین»، قبسات؛ ش50، 1387، ص42.
  14. فیاضی، مسعود؛ اصول فقه و نقد هرمنوتیک فلسفی؛ تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، 1400.
  15. ـــــ؛ «عدم انسجام در منظومه هرمنوتیکی مجتهد شبستری»، کتاب نقد؛ .. بهار و تابستان 1394.
  16. ـــــ؛ «پدیدارشناسی؛ تنها روش هرمنوتیک فلسفی و نقد آن»، قبسات؛ ش93، 1398.
  17. کوزنز، هوی دیوید؛ حلقه انتقادی؛ ترجمه مراد فرهادپور؛ تهران: گیل، 1371.
  18. مجتهد شبستری؛ مجموعه آثار (1)؛ به کوشش امیر قربانی، 1395، الف، در: book-house.btogsky.com .
  19. ـــــ؛ مجموعه آثار (2)؛ به کوشش امیر قربانی، 1395، ب، در: book-house.btogsky.com.
  20. ـــــ؛ هرمنوتیک کتاب و سنت؛ تهران: طرح نو، 1393.
  21. ـــــ؛ نقدی بر قرائت رسمی از دین؛ .. طرح نو، 1379.
  22. ـــــ؛ تأملاتی در قرائت انسانی از دین؛ تهران: نشرآگه، 1383.
  23. سنیوتن؛ «هرمنوتیک»، ترجمه یوسف اباذری؛ فصلنامه ارغنون؛ دوره 1، ش4، 1373، ص183-302.
  24. واعظی، احمد؛ نظریه تفسیر متن؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1390.
  25. ـــــ؛ هرمنوتیک حقوقی؛ قم: مؤسسه بوستان کتاب قم، 1399.
  26. ـــــ؛ درآمــدی بـر هرمنوتیک؛ .. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، 1382.
  27. Habermas, J; Knowledge and Human Interests; Boston: Beacon press, 1971.
  1. Hidegger, Martin; Being and Time; Basil Blackwell, 2005.
  2. Hirrsch, Eric; validity in interpretation; Yale university press, 1967.
  3. Henly, Kenneth; "Rule of Law; in the philosophy of law: an encyclopedia,editedby Berry Gray, 1999.
  4. Gadamer, Hans Georg; Truth and Method; Translation by Joel Marshall; London: Continuum
  5. Publishing Group, 2004
  6.  Couzzens Hoy, David; "Intention and the law", legal hermeneutics; ed by gorgory leyth; university of California press, 1992.
فصلنامه علمی پژوهشی قبسات
دوره 28، شماره 107 - شماره پیاپی 107
بهار 1402
اردیبهشت 1402
صفحه 111-137

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار